Wyobraź sobie, że wędrujesz po lesie i nagle trafiasz na ścieżkę, którą znasz od lat. Nawet jeśli pojawiły się nowe drogi, automatycznie wybierasz tę starą. Dlaczego tak robisz? To proste.Bo jest znana, bezpieczna, choć może nie prowadzi tam, dokąd naprawdę chcesz dojść. Tak właśnie działają schematy myślenia i działania: niczym wydeptane ścieżki, do których wracasz nawet wtedy, gdy chcesz zmienić kierunek.
Zjawisko psychologiczne:
Schematy to struktury myślowe, emocjonalne i behawioralne, które pomagają ci organizować i interpretować świat. Choć ułatwiają codzienne funkcjonowanie, bywają pułapką, szczególnie gdy są oparte na negatywnych doświadczeniach lub przekonaniach. Mogą sprawiać, że powtarzasz te same błędy, wybierasz podobne sytuacje czy reakcje, które nie służą twojemu rozwojowi. Todlatego zmiana bywa tak trudna. Wymaga świadomego przełamywania tych „wydeptanych ścieżek” i budowania nowych.
Odwołanie do badań naukowych:
Badania nad neuroplastycznością mózgu pokazują, że możesz tworzyć nowe połączenia neuronalne, zmieniając swoje schematy myślenia i działania. Psycholog CarolDweck podkreśla w swoich badaniach znaczenie „mindsetu rozwojowego” – elastycznego podejścia do własnych umiejętności i doświadczeń. Dweck udowadnia, że wierząc w możliwość zmiany, rzeczywiście stajemy się bardziej otwarci na naukę i rozwój. Tymczasem terapia schematów (np. Jeffrey Young) wskazuje, jak głęboko zakorzenione schematy mogą wpływać na nasze życie, i proponuje konkretne narzędzia, by je zmieniać.
Zadania terapeutyczne:
Jeśli chcesz zacząć przełamywać swoje schematy, zacznij od odpowiedzi na poniższe pytania:
- Jakie myśli najczęściej powtarzasz sobie w trudnych sytuacjach? Czy są wspierające?
- Kiedy ostatni raz zrobiłaś coś inaczej niż zwykle? Jak się wtedy czułaś?
- Jakie nowe „ścieżki” chciałabyś stworzyć w swoim życiu?
- Wyobraź sobie, że twoja obecna sytuacja to las. Co symbolizują Twoje „stare ścieżki”, a co mogą znaczyć nowe drogi?
- Jaką jedną małą rzecz możesz zrobić dziś, by zacząć tworzyć nowy schemat?
Zatrzymaj się przy tych pytaniach, zaufaj swojemu procesowi i pamiętaj, że każdy krok w stronę zmiany jest wart wysiłku. A jeśli chcesz to zrobić razem ze mną, daj znać.
Twoje ciało w procesie zmiany
Wyobraź sobie, że w Twoim wnętrzu działa czuły barometr. Założę się, że nie wiesz do końca, co mam na myśli, prawda? To twoje ciało, które nieustannie i konsekwentnie reaguje na zmiany w twoim życiu. Może czujesz napięcie w ramionach, kiedy podejmujesz trudną decyzję,albo ciepło w klatce piersiowej, gdy pojawia się nadzieja. To nie przypadek. Twoje ciało jest jak mapa procesów wewnętrznych, pokazując, gdzie znajdujesz się na drodze do zmiany.
Wyjaśnienie zjawiska psychologicznego:
W procesie zmiany ciało odgrywa bardzo ważną rolę, ponieważ przechowuje twoje doświadczenia i emocje. Psychologia somatyczna uczy, że emocje, których nie wyrazisz, zostają zapisane w ciele, co może prowadzić do napięcia, bólu czy dyskomfortu. Zmiana, nawet pozytywna, często aktywuje reakcje stresowe, ponieważ wymaga wyjścia poza to, co dobrze znasz. Dlatego warto uważnie słuchać sygnałów płynących z ciała i traktować je jako wskazówki. W dodatku istotne.
Odwołanie do badań naukowych:
Badania prowadzone przez dr. Bessela van der Kolka, autora książki The Body Keeps the Score, pokazują, że ciało przechowuje wspomnienia i traumy. Reaguje także na zmiany – zarówno te wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Inne badania, np. prowadzone przez Instytut HearthMath, wskazują, że ciało odgrywa istotną rolę w regulacji emocji. Czy to nie wspaniałe?
Zadania terapeutyczne:
Aby pogłębić kontakt z ciałem w procesie zmiany, spróbuj odpowiedzieć na poniższe pytania i wykonać proste ćwiczenia:
- Kiedy ostatnio zatrzymałeś się, by zauważyć, co dzieje się w twoim ciele? Jakie odczucia dominują?
- Jakie sygnały wysyła twoje ciało, gdy stajesz przed nowym wyzwaniem? Czy możesz je nazwać?
- Usiądź wygodnie, weź kilka głębokich oddechów i zapytaj swoje ciało: „Co próbujesz mi teraz powiedzieć?”
- Przez tydzień codziennie zapisuj trzy słowa opisujące, jak czujesz się w ciele. Co zauważysz?
- Wyobraź sobie, że ciało to twój sprzymierzeniec w procesie zmiany. Jak możesz lepiej zadbać o jego potrzeby?
Wsłuchiwanie się w swoje ciało to pierwszy krok ku pełniejszemu, bardziej świadomemu życiu. Daj sobie przestrzeń, by je odkrywać. A jeśli chcesz to zrobić razem ze mną, daj znać.
